داستان یک هلو هزار هلو؛ درباره صمد بهرنگی نویسنده ای متفاوت در داستان نویسی ایران:
نسل اول داستان نویسی ایرانی
پیش از آغاز با صمد و داستان یک هلو هزار هلو بهتر است با سه نسل داستان نویسی ایران آشنا شویم. به نقل از جمال میرصادقی داستان نویسی ایران سه نسل را تجربه کرده است. نسل اول شامل جمال‌زاده، صادق هدایت، بزرگ علوی، سیمین دانشور، جلال آل احمد، ابراهیم گلستان، صادق چوبک و به آذین است. این نسل بیش از آنکه به خود توجه کنند به آرزوها و آرمان هایی که برای کشور داشته اند در نوشته هایشان می پرداختند.
در داستان های هدایت شاهد سرخوردگی از عدم پیشرفت و توسعه ی ایران هستیم. در مقابل نوع داستان های بزرگ علوی مبارزه جویانه است. سیمین دانشور به مقوله زنان، و چوبک به مسئله فقر و طبقات فرودست توجه کرده. گلستان در «اسرار گنج دره جنی» که شاهکار اوست به مسائل اجتماعی می پردازد. این مبارزه‌جویی در ادبیات ایران به ویژه ادبیات داستانی در میان جامعه معترض روشنفکری ایران به حدی است که آل احمد انتقادات بسیاری به شاملو وارد کرده است که چرا شعرهای زیادی درباره ی همسرش آیدا می نویسد.
صمد بهرنگی
بهرنگی متولد ۲ تیر ۱۳۱۸ و در گذشته ۹ شهریور ۱۳۴۷ نیز از این برهه تاریخی از ادبیات ایران است. صمد نیز به دنبال آرزوها و آرمان های خود بود اما در بستری کاملاً متفاوت از دیگر نویسندگان هم دوره اش و با هدف گرفتن مخاطبانی مهمتر؛ کودکان و نوجوانان. آن‌هم در ایران و ادبیات ایرانی که کمتر توجه ای به این مخاطبان می شود. میتوان گفت صمد با داستان هایی مانند این داستان و ماهی سیاه کوچولو از بزرگترین نویسندگان کودک و یقیناً از پیشروان ادبیات کودک و نوجوان است. مسئله ای که تمام تلاش های بهرنگی در طول عمر کوتاه ۲۹ ساله‌اش را در برگرفته است.
هدف بهرنگی از نوشتن داستان هایی مانند یک هلو هزار هلو علاقه مند کردن کودکان به یادگیری، آموزش و مدرسه است. او تلاش میکند همه را به تحصیل مجاب کرد. چون راه سرزمینی قدرتمند و پیشرفته و رسیدن به آرمانهای بزرگ و آرزوها، تربیت نسلی جدید، تحصیل‌کرده، پویا و شجاع است. نسلی که بتواند خود به‌صورت مستقل بخواند بفهمد و بیاندیشد. این تلاش صمد است که او را تبدیل به اسطوره ای در ادبیات کودک و نوجوان ایران می کند.
داستان های صمد بهرنگی
ویژگی صمد که در داستان هایش نمود می‌یابد، قهرمان گرایی بدون خودپرستی است. با بررسی و مطالعه ی چند کتاب از صمد مانند بزرگترین اثرش «ماهی سیاه کوچولو» این مهم و چند شاخصه ی دیگر را میتوان به روشنی دید.
- یکی از آنها تفکر مستقل و فردگرایانه است.
در داستانهای صمد، – مانند یک هلو هزار هلو – قهرمانان همیشه از راه تفکر و عقل گرایی به صورت فردی به نتایجی میرسند و تصمیم می‌گیرند. نه تبلیغات و نه سنت بر قهرمان های او اثر گذار نیستند و به همین دلیل فریب نمی خورند. از دید صمد تفکری شایسته است که نتیجه اش بدل به دغدغه ی اجتماعی، جمعی و مشترک شود ولی مستقلاً توسط هر فرد نتیجه گیری شود.
- دیگر مشخصه مهم داستان های صمد وجود قهرمانان بدون غرور و خودپرستی است. فردی که به واسطه عقلانیت و شجاعت خود دست به عملی قهرمانانه میزند اما بی نیاز از خود بزرگ بینی است. وجهه ی بزرگی که از نظر صمد باید در نسل بعد ظهور کند؛ نسلی قهرمان پرور و نه قهرمان ستا است.
یک هلو هزار هلو
این کتاب داستانی برای نوجوانان است که اولین بار در بهار سال ۱۳۴۸ منتشر شد. این داستان روایت زندگی درخت هلوی زیبایی است که با وجود تلاش‌های باغبان به بار نمی نشیند. و صاحب باغ تصمیم می‌گیرد که آن را قطع کند. اما پیش‌ازاین اتفاق، زاویه دید و راوی تغییر میکند. درخت زبان می‌گشاید و داستان خود را روایت میکند. داستان پولاد و صاحبعلی و درختی که بودنش را مدیون آنها است.
درمجموع این داستان بهرنگی، داستانی پرمحتوا و فرا واقع‌گرایانه با نوشتاری روان و زیبا است.
بخشی از داستان یک هلو هزار هلو
«اکنون گوشت تن من از بین می‌رفت اما هسته‌ام در فکر زندگی تازه‌ای بود. یک دقیقه بعد از هلویی به نام من اثری نمی‌ماند درحالی‌که هسته‌ام نقشه می‌کشید که کی و چه جوری شروع به روییدن کند. من در یک‌زمان معنی هم می‌مردم و هم زنده می‌شدم.»
دانلود داستان یک هلو هزار هلو از صمد بهرنگی در کانال تلگرام.
