تیشرت ها را بکن؛ تک بازیگر نمایشی مغروق

تئاتر شرتولوژی یا تیشرت شناسی نمایشی است به کارگردانی و نویسندگی ژروم پل. این نمایشنامه در سال ۱۹۹۸ برای اولین بار، به بازیگری کارگردانش اجرا شد. این نمایش در سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر نیز به روی صحنه رفت و بحث های بسیاری در ایران بوجود آورد.

فیلم تئاتر شرتولوژی (Shirtologie) یا تیشرت شناسی نوشته ژروم پل را در یوتیوب (youtube)  ببینید.

فیلم تئاتر شرتولوژی یا تیشرت شناسی (Shirtologie)

تئاتر شرتولوژی نمایشی است کاملا مدرن با حذف روایت. تلاش نا امیدانه مردی است برای رهایی. رهایی از جامعه ای که بر او تحمیل شده است. شرتولوژی نمایشی است در سه پرده. در پرده اول؛ مردی به روی صحنه می آید و شروع می کند به کندن لباس ها. تلاش میکند تا بسیار تیشرت هایی که روی هم پوشیده شده اند را از خود برهاند. تلاش او همراه است با نشان دادن تمام نوشته ها و نمادهای روی تیشرت هایش به تماشاگر.

پرده اول

در پرده اول نمایش ژروم پل، مردی به روی صحنه می آید و هر تیشرت را به تماشاگران نمایش داده و در می آورد. خواست او برای برهنگی است. او می خواهد خودش باشد. عاری باشد از هر چیزی که به نام زندگی مدرن به او تحمیل شده است. اما همین که به برهنگی می رسد و تن عریان خویش را می بینند می فهمد که خود این برهنگی هم نشانه است و در تلاش برای در آوردن آخرین نشان؛ تیشرتی به شکل اسکلت بدن انسان می پوشد. گویی برهنگی را نیز از تن به در کرده. بخش اول شرتولوژی به همان اندازه ناامیدانه که شروع شده بود، پایان یابد.

پرده دوم

در پرده دوم از تئاتر شرتولوژی؛ اما همه چیز تغییر می کند. این بار مردِ روی صحنه می خواهد با زندگی و هرچیزی که به او تحمیل شده، اخت بگیرد. با تیشرت ها می رقصد و با آنها ارتباط برقرار می کند. اما گویا این بار؛ همه چیز حتی بدتر می شود. این بار کاملا به سلطه ی پوشیده هایش در می آید و مسخ می شود و از آنها فرمان می گیرد. به دستور نوشته ها؛  میخواند؟، با نوشته ی  «خفه شو و فقط برقص» ” فقط” می رقصد. در انتها، برخلاف شروع پرده دوم؛ اما درست مانند پرده اول. ناامیدانه با دستور خاموشی آخرین تیشرت خاموش می ماند.

پرده سوم

پرده سوم این بار به ظاهر، تیشرت ها تغییر میکنند. آنچه که مرد پوشیده،  تیشرت هایی است با رنگ های متفاوت که شعاری روی آنها نوشته شده است. این بار در پرده سوم و انتهایی نمایش، در آخرین تیشرت با شعار یک برند ” united colors of benetton” تمام می شود گویی نمایش در پایان به سادگی می گوید هیچ چیز تغییر نخواهد کرد.

تئاتر شرتولوژی یا تیشرت شناسی

تئاتر شرتولوژی یا تیشرت شناسی، نقدی است روشن و مینیمال به جامعه ی مصرف گرای مدرن امروز. به جامعه ای که ما را در برگرفته و کالایی می کند. همه یکسان. بنرهایی هستیم تبلیغاتی. ما شعار های این جامعه را حمل میکنیم. همه یک جور می پوشیم. همه در یک مکان غذا میخوریم. هدف ها و آرزوهای یکسانی داریم. و با این حال  تصور می کنیم؛ که خاص و متفاوت ایم اندیشمندیم. نسخه های تبدیل نشده ای از بیل و مارک و دیگران. با تخیلات اشتباه و دروغینی که داریم فقط مصرف کنیم. زمانی که تاریخ مصرفمان گذشت، خواهیم مرد. تا نسل جدیدِ یکسانِ دیگری، با مدی دیگر ظاهر شده و باز مصرف کند. ما مانند تک بازیگر نمایش مغروقی هستیم که بی سرانجام داریم دست و پا میزنیم.