یبخشی از کتاب «سه کاربرد چاقو (در باب طبیعت و مقصود درام)» است. این کتاب مانیفست دیوید ممت، نمایشنامه نویس و نویسنده برنده جایزه پولیتزر است.
«بچه ها آخر روز جست و خیز می کنند تا آخرین مانده های انرژی آن روز را نیز صرف کنند. معادل این اتفاق برای بزرگسالان پس از غروب خورشید، ساخت یا مشاهده درام است، تا جهان در ساختاری فهم پذیر سامان داده شود. نمایش/ فیلم/ غیبت کردن های شبانه، آخرین فعالیت روزانه سازکار بقایمان است. در این فعالیت ها میکوشیم آخرین ته مانده های انرژی ادراکی را تخلیه کنیم تا خوابمان ببرد. در این موقعیت ما به درام روی می آوریم و اگر هم چیزی نباشد دستمان را بگیرد، از هیچ، درام سرهم می کنیم.»
سه کاربرد چاقو؛ سه جستار درباره درام.
کتاب سه کاربرد چاقو را دیوید ممت در اواخر دهه ۹۰ نگاشت. اثری درباره، چگونگی کارکرد و اهمیت درام.
سه کاربرد چاقو کتابی است درباره نوشتن و به خصوص نمایشنامه نویسی اما این تمام آن نیست. کتاب سه جستار است با عنوان های: شاخص سوزباد [سرمایش بادی یا سوزباد پدیده ای است اقلیمی که به ترکیب دماهای پایین و بادهایی با سرعت های متفاوت گفته میشود و به نوعی بیان کننده احساس دریافت سرما توسط جسم انسان است.] مشکلات پرده دوم. سه کاربرد چاقو. سه بحث از استدلال های شخصی ممت درباره جهان امروز از دریچه درام.
درام چیست؟ چرا به تماشای آن میرویم. و یا ما چگونه در زبان محاوره سعی میکنیم دراماتیک باشیم؟ نثر ممت در پاسخ به این سوالات همراه است با مثال ها، تشبیه ها، نقل قول ها و البته آنچه که ممت در آن شهرت دارد؛ زبان ساده همراه با طنز و آیرونی.
دیوید ممت سعی می کند جهان را به کمک رابطه انسان ها و درام واکاوی کند؛ سه کاربرد چاقو، نگاه درام نویسی بزرگ به جهان امروز به عنوان کسی که داستان می داند.
«یک تلویزیون با حق انتخاب بین هفتصد کانال نه آزادی بلکه اجبار است. دستگاهی که آفریده ایم نیاز به تماشا شدن دارد؛ زیر لب به ما میگوید، «برای قبضه کردن توجه شما از هیچ کاری دریغ نخواهم کرد.» ما سکونی آمیخته به کرختی و بی تفاوتی را انتخاب می کنیم و آن را سرگرمی می نامیم.»
تحلیل های ممت در این کتاب بسیاری از آنچه را که مربوط به جهان، داستان و درام است برای خوانندگان عمیق میکند. ممت دست را به سمت واقعیت ها و دانسته ها میگیرد، تا ذهن ما را به چالش بکشد.
هنر چیست و یا هنر فاخر کدام است؟
ممت در سه کاربرد چاقو می خواهد به یک سوال پاسخ دهد؛ هنر چیست؟ و یا هنر فاخر کدام است؟ زیرا درک درام و در ادامه آن گونه که ممت می گوید «طبیعت انسان» با این سوال ممکن است. او در پاسخ به این سوال همچون نمایشنامه هایش بی پرواست و موضع هایش را به روشنی و صراحت بیان میکند. در باره ی هنر و خودسانسوری می نویسد:
« همین سازکار را که به اصطلاح «تیراندازی از کمینگاه» خوانده می شود، می توان در بوم های سفید دهه هفتاد، نقاشی کنشی، پوشاندن ساختمان ها و پدیده های طبیعی در پلاستیک، هنر اجرا و ویدئو «آرت» مشاهده کرد. این گونه فعالیت ها به عنوان هنر تاحدودی بی معنی هستند.» و یا در جایی دیگر در تقابل اثر هنری و اثری «بنجل» می نویسد:« درست همان گونه که خوراک فکری تبلیغات همه مان را به مقام برده های مصرف کننده تنزل می دهد، هنر دراماتیک آفریننده و بیننده را به مقام مشارکت کننده ترفیع می دهد. مایی که آن را ساخته ایم، شکل داده ایم، دیده ایم و در کنار هم چیزی را از سر گذرانده ایم، اکنون به کهنه سربازان می مانیم. رفاقتی با هم داریم».
همین صراحت و نثر گیراست که این ۸۳ صفحه را به کتابی خواندنی و مهم تبدیل کرده است.
ترجمه و نشر کتاب سه کاربرد چاقو.
و البته از ترجمه خوب و ریز بینانه محمدرضا ترک تتاری نباید گذشت. ترجمه دقیق او همراه است با پانویس هایی که متن چند لایه و پر اشاره و تلمیح نویسنده را برای خوانندگان روشن می کند تا بتوان نظرهای ممت را به خوبی فهمید و با آن سر و کله زد.
روزنامه اعتماد؛ به بهانه چاپ دوم كتاب «سه كاربرد چاقو» ديويد ممت؛ «جهان از پنجره درام».
