نشر نو كتاب ديگر زير مجموعه گستره خيال چاپ كرده، هیجی کاتا و اونو، نوشته سوندرا فرالي و تاما ناكامور كه آشنايي خوبي با فضاي اين نمایش رقص ژاپنی دارند با ترجمه نياز اسماعيلپور و عليرضا اسماعيلپور. نسخه اصلی کتاب هیجی کاتا و اونو در سال ۲۰۰۷ توسط انتشارات راتلج در لندن چاپ شد.
مجموعه گستره خیال شامل دو کتاب هیجی کاتا و اونو و آگوستو بوآل است.
کتاب آگوستو بوآل؛ نگاهی به شخصیت آگوستو بوآل و کتابِ فرانسس ببج.
به بهانه چاپ هیجی کاتا و اونو
اين كتاب توسط ناشر انگليسي در قالب يكي از عناوين مجموعه «اجراگران» منتشر شد. هدف از انتشار آن، آشنايی مخاطبان با شيوه و زندگي كنشگران كليدي تئاتر در قرن بيستم و چگونگي تاثير پذيري و تاثيرگذاريشان بر يكديگر است.
كتاب هیجی کاتا و اونو در ۴ فصل اصلي با عناوين: پديدآوران بوتو، سخنان هیجی کاتا و اونو، رقصي براي مرگ، قربانيگري و معنويت و تجربههاي رقص به اين رقص/ نمايش ژاپني پرداخته است. كه نگاه دقيقي است به اين هنر و پديدآورندگان آن.
«همه چيز از ازل تا كنون در حال رقصیدن است» (تاكه نوچي، گفتگو با فرالي، ۲۰۰۳)
پس از جنگ جهانی دوم؛ بازتوانی انسانی.
در سال ۱۹۴۵ با حمله اتمي امريكا به ژاپن دو شهر هيروشيما و ناكازاكي با خاک یکسان شدند. با پايان جنگ، ژاپن كشوري ويران و خاكستر بود. اما از ميان خاكستر ساختمانهاي ويران شده. و نخستين بار در جنبش زيرزميني ژاپن پس از جنگ رقص/ نمايشي شگرف نمايان شد.
رقص/ نمايش بوتو، هنري است كه از ميان ترسها و وحشتها و خرابيها ظاهر شد. و همراه با همين ويژگيهاي ارث گرفته شده از فضاي پس از جنگ كشور خود و با ريشه دواندن در ويرانيهاي جنگ رشد كرد. بوتو يكي از گونههاي نمايشي ژاپني مانند كابوكي، كيوگن، بونراكو و ديگر نمايشهاي شرقي و يك رقص است. شايد در ظاهر بوتو از نظر ۳ عنصر موسيقي، رقص و نمايش مانند ديگر نمایش های نوی ژاپنی است ولي تركيبي كاملا متفاوت دارد.
برخلاف ديگر نمايشهاي ژاپن، بوتو در هيچ تعريفي نميگنجد و هر يك از كنشگران اش به شيوهاي نوين و منحصر به فرد به آن پرداختهاند. ميتوان گفت، بوتو نمايشي كاملا اجرايي و رها از متن بر اساس تجربههاي اجرايي است. بو به معناي رقص است و تو به معناي گام در واقع بوتو به معناي رقص گام است. رقصي كه به نمايش پسا اتمي نيز تعبير ميشود.
هیجی کاتا و اونو.
پيشگامان بوتو دو مردند: تاتسومي هیجی کاتا جوان و كازو اونوی بزرگ تر با ۲۰ سال تفاوت سن و با رابطه ای عميق با شيوه بياني مشتركي به نام رقص. كارگرداني جوان و رقصندهاي ميانسال با تنها يك اجراي دو نفره:«به رنگ گل سرخ». هیجی کاتا درباره اونو ميگويد:
«آقاي اُ. رقصندهاي است با زهري كشنده، پيشتاز رقص تجربي، معلمي پرهيزدهنده و الهامبخش؛ دوستي كه ياري كرد تا رقصم را به تئاتر بدل كنم.»
هیجی کاتا در سال ۱۹۵۰ پس از سالها آموزش باله غربي دريافت كه بدن ژاپني مناسب حركات غربي نيست. و به ريشههاي ژاپني خود توجه كرد. هیجی کاتا، برتري غرب را نميپذيرد. و به دنبال يافتن رقصي با ريشه قومي و مناسب با بدن ژاپني است. او رقصي آفريد كه به ذاتش تعلق داشت. رقصي براساس رقص سنتي ژاپن اما مستقل از آن همچنين مستقل از رقص غربي و متكي بر ريشههايي تنيده در درون خود.
بوتو رقصي است كه هم با نگاه به گذشته فرهنگ و نمایش ژاپنی، و هم با نگاه به سبك اروپايي توانست نمود يابد و اروپا و جهان را در نوردد. بوتو توانست به رقصي پست مدرن و همزمان بدوي تبديل شود . اين رقص/ نمايش ژاپنی با ايستادن بر شانههاي فرهنگ ژاپني و ريشه دواندن در جامعه خويش و نيز با نگاه به آينده ساخته شد و رشد كرد.
کتابشناسی هیجی کاتا و اونو
کتاب هیجی کاتا و اونو . نشر نو
روزنامه اعتماد شماره ۴۶۷۰ – ۱۳۹۹ سه شنبه ۲۷ خرداد